Een kandidaat
kan zich niet kandidaat stellen voor meer dan één verkiezing.
De
kandidaten zijn onderverdeeld in drie kiescolleges :
·
Nederlandstalig :
12 zetels in het Europees Parlement ;
· Franstalig : 8 zetels ;
· Duitstalig : 1 zetel.
De kiezers
die in het Vlaams Gewest wonen, kunnen enkel stemmen voor kandidaten uit het Nederlandstalige
kiescollege.
De kiezers
in het Waals Gewest (behalve het kanton Eupen) kunnen enkel stemmen voor
kandidaten uit het Franstalige kiescollege.
De kiezers
in Brussel en in het kanton Sint-Genesius-Rode kunnen kiezen tussen het Nederlandstalige
en het Franstalige kiescollege.
De kiezers
in de 9 gemeenten van het kanton Eupen kunnen enkel stemmen voor het
Duitstalige kiescollege.
De leden
van de Senaat worden niet meer direct verkozen door de bevolking. De algemene
verkiezingen hebben dus enkel nog betrekking op de Kamer van
Volksvertegenwoordigers.
De
kieskringen komen overeen met de provincies.
De
kandidaten moeten niet noodzakelijk verblijven in de kieskring waarin ze
kandidaat zijn.
De kiezers
in Brussel hoeven geen taalgroep te kiezen. Op het stembiljet staan alle
partijen, of ze nu Franstalig, Nederlandstalig of gemengd zijn.
De inwoners
van Voeren die op een Luikse lijst wensen te stemmen, kunnen zich naar
Aubel begeven.
De inwoners
van Komen-Moeskroen die op een West-Vlaamse lijst wensen te stemmen,
kunnen zich naar Heuvelland begeven.
De kandidaat
moet verblijven in de deelstaat waar hij zich kandidaat stelt.
In
Vlaanderen komen de kieskringen overeen met de provincies; in Wallonië zijn er
meerdere kieskringen per provincie.
Er is één
enkel Parlement voor de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest. Omdat de Vlamingen
in Brussel deel uitmaken van de Vlaamse Gemeenschap, kunnen ze direct 6 leden
van het Vlaams Parlement verkiezen. Ze vormen de zesde kieskring voor het
Vlaams Parlement.
In het
stemhokje dienen de Brusselse kiezers eerst hun taalgroep te kiezen. De
Franstaligen stemmen enkel voor de Franstalige lijsten voor het Brussels
Parlement. De Vlamingen in Brussel moeten dus twee keer stemmen : voor het
Parlement van het Brusselse Gewest (waar ze enkel toegang hebben tot de Vlaamse
lijsten) en voor het Vlaams Parlement.
Het Parlement
van de Federatie Wallonië-Brussel wordt niet direct verkozen. Het is
samengesteld uit Franstalige leden van het Waals Parlement en van het Brussels
Parlement.
Zie ook de specifieke
gevallen.
De
Brusselaar stemt altijd elektronisch. Eerst de Europese verkiezingen :
hij kiest tussen het Nederlandstalige of het Franstalige kiescollege.
Vervolgens de federale verkiezingen : hij stemt voor één van de
Brusselse lijsten. En daarna de deelstaatverkiezingen. Als hij de Franse
taalgroep kiest, stemt hij voor het Brussels Parlement, en daar stopt het. Als
hij de Nederlandse taalgroep kiest, dient hij eerst te stemmen voor het
Brussels Parlement, voor één van de Vlaamse partijen. Daarna zal hij
uitgenodigd worden om te stemmen voor het Vlaams Parlement.
Zij stemmen
enkel voor de verkiezing van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Ze hebben
een gemeente waarbij ze aangesloten zijn, wat hun kieskring bepaalt.
Als ze
inwoners zijn in een andere lidstaat van de Europese Unie, dan kunnen ze ook
deelnemen aan de Europese verkiezingen.
Een
kandidaat voor het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap kan ook kandidaat
zijn voor het Waals Parlement.
Op de Europese
verkiezingen kunnen de kiezers die in het kieskanton Eupen wonen (9
gemeenten) enkel stemmen voor het Duitstalige kiescollege.
Op de federale
verkiezingen maken de Duitstaligen deel uit van de kieskring (van de
provincie) Luik, en zullen er eventueel Duitstalige kandidaten vinden in de
specifieke (Duitstalige) lijsten of in de gemengde lijsten (Franstalig +
Duitstalig).
Op de deelstaatverkiezingen
stemmen de Duitstaligen voor het Waals Parlement. Ze maken deel uit van de
kieskring Verviers, en zullen er eventueel Duitstalige kandidaten vinden in de
specifieke (Duitstalige) lijsten of in de gemengde lijsten (Franstalig +
Duitstalig).
Bij de deelstaatverkiezingen
worden de Duitstaligen die in 9 gemeenten van de provincie Luik wonen, uitgenodigd
om te stemmen voor het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap.
De 6 faciliteitengemeenten
van de Brusselse Rand vormen samen het kanton Sint-Genesius-Rode. Het gaat over
Sint-Genesius-Rode, Drogenbos, Kraainem, Linkebeek, Wemmel en Wezembeek-Oppem.
Zij hebben
een speciale regeling :
·
Voor
de Europese verkiezingen : hetzelfde statuut als Brussel, d.w.z. keuze
tussen het Nederlandstalige of het Franstalige kiescollege.
·
Voor
de federale verkiezingen : de kiezer ontvangt een stembiljet met de
lijsten van de twee kieskringen : Vlaams-Brabant en Brussel.
·
Voor
de deelstaatverkiezingen : geen speciale regeling; de inwoners stemmen
noodzakelijkerwijs voor het Vlaams Parlement, omdat ze deel uitmaken van de
kieskring Vlaams-Brabant.